Có thờ có thiêng – có kiêng có lành là quan niệm từ thời xa xưa đến nay vẫn được người Việt áp dụng vào những dịp quan trọng như cúng động thổ, cúng tân gia,… Vì việc động thổ nhà mang ý nghĩa đánh dấu sự chuyển biến mới, sự thay đổi của gia chủ. Vì thế để công trình được thuận lợi và suôn sẻ, chủ đầu tư sẽ tổ chức lễ cúng động thổ theo một số nghi thức tâm linh và phong thủy trong truyền thống.
Tại sao nên cúng động thổ khi xây nhà?
Khi nhắc đến lễ cúng động thổ có khá nhiều người đặc biệt là các bạn trẻ tỏ ra băn khoăn và không biết nên làm gì. Tại sao cúng động thổ là một nghi thức không thể thiếu trước khi chính thức khởi công xây nhà?
Nguồn gốc của lễ cúng động thổ
Lễ động thổ có nguồn gốc từ Trung Hoa từ năm 113 trước công nguyên thời vua Vũ Hán Đế. Lễ động thổ hay còn được gọi là lễ cúng thần đất. Gia chủ sẽ chuẩn bị lễ, sớ để và dùng quốc để lấy một cục đất đặt lên bàn cúng xin thổ thần cho phép xây dựng. Đây được xem như hình thức xin được coi giữ, trình báo, giúp quá trình xây nhà hanh thông, giúp chủ nhà làm ăn phát đạt, sức khỏe dồi dào.
Sắm lễ động thổ xây nhà gồm những gì?
Đây là nghi lễ xuất phát từ tâm của gia chủ nhưng không thể thiếu những lễ vật sau:
- Một con gà trống luộc (chọn gà trống tơ, mào đẹp đỏ).
- Ba quả trứng gà, ba con tôm luộc.
- Một miếng thịt lợn luộc.
- Một chén muối và một chén gạo.
- Ba chén nước trà và 1 chén rượu trắng.
- Một mâm ngũ quả.
- Một bình hoa cúc.
- Hai cây đèn cầy.
- Nhang, bánh kẹo và tiền vàng mã.
- Một đĩa xôi và một nồi cháo trắng.
Một số gia đình có điều kiện cũng có thể chuẩn bị thêm các đồ lễ như đầu heo, trâu, bò,… Ngoài ra, lễ vật còn tùy thuộc theo phong tục vùng miền khác nhau để chuẩn bị.
Các bước tổ chức lễ cúng động thổ
Chúng ta không thể tiến hành một cách tùy tiện mà phải tuân theo 3 bước sau:
- Chọn thời gian tổ chức lễ cúng động thổ: Lựa chọn ngày giờ để tiến hành là vô cùng quan trọng, nên xem xét những ngày tốt, giờ tốt hợp tuổi và mệnh của gia chủ. Nếu gia đình xây nhà, thông thường sẽ xem theo tuổi của người vợ/ chồng hoặc những người hợp tuổi trong nhà. Đối với công trình, chủ đầu tư cũng có thể “mượn” người hợp tuổi để xem ngày.
- Sắp xếp mâm lễ cúng: Việc sắp xếp lễ vật sẽ dựa theo chỉ đạo của thầy cúng sao cho hợp lý nhất.
- Tiến hành nghi lễ động thổ. Cúng động thổ gồm 2 loại: cúng động thổ cho gia chủ và cúng động thổ cho công trình xây dựng. Cụ thể như sau:
- Cúng động thổ xây nhà: Đặt mâm lễ vị trí giữa khu đất muốn động thổ. Sau đó tiến hành thắp 2 cây đèn cầy đã chuẩn bị ở hai bên và đốt 9 cây nhanh nếu gia chủ là nữ, 7 cây nhang nếu gia chủ là nam. Tiếp đến người chủ trì sẽ đọc bài văn khấn, khi hoàn tất gia chủ sẽ cuốc nhát đầu tiên lên mảnh đất và thợ xây sẽ bắt đầu đào từ điểm đã chỉ định.
- Cúng động thổ cho công trình xây dựng:
Đối với các công trình xây dựng, chúng ta cũng tiến hành tương tự như cúng động thổ cho gia chủ. Tuy nhiên, ngoài việc khấn thần Đất, Thổ Địa, cần phải khấn thêm tổ nghề xây dựng. Sau khi nhang tàn, người được mượn tuổi sẽ đặt viên gạch đầu tiên cho công trình và người thợ khác sẽ bắt đầu xây từ viên gạch đã đặt. Đồng thời người chủ trì sẽ đổ rượu ra công trình, đốt giấy vàng mã, rải muối gạo, phát lộc,… tuyệt đối không mang lễ về nhà.
Những điều cần lưu ý khi tổ chức lễ cúng động thổ
- Trang phục đoan trang, chỉnh tề, không mặc váy ngắn, áo cộc khi cúng lễ.
- Thắp hương và vái bốn phương tám hướng để báo cáo trời đất và các linh hồn.
- Quay về mâm lễ để khấn trong quá trình khấn, đọc ra thành chữ khi cúng lễ.
- Tuyệt đối không chọn người phạm vào năm Hoang Ốc và Kim Lâu (2 năm tuổi kỵ động thổ và xây nhà.)
Khi chọn ngày lành tháng tốt gia chủ nên chú ý những điều sau
- Tránh các ngày Nguyệt Kỵ: mùng 5, 14, 23 âm lịch hàng tháng.
- Tránh các ngày Tam Nương: 3,7, 13, 18, 22 và 27 âm lịch hàng tháng.
- Tránh các ngày sát chủ: tháng Giêng – ngày Tỵ; Tháng 2 – ngày Tý; Tháng 3 – ngày Mùi; Tháng 4 – ngày Mão; Tháng 5 – ngày Thân; Tháng 6 – ngày Tuất; Tháng 7 – ngày Hợi; Tháng 8 – ngày Sửu; Tháng 9 – ngày Ngọ; Tháng 10 – ngày Sửu; Tháng 11, ngày Dần và Tháng 12 – ngày Thìn.
- Chọn những ngày Can sinh Chi (đại cát) hoặc Chi sinh Can (Tiểu cát) sẽ tốt cho việc động thổ.
Thời tiết trong ngày động thổ
“Thiên thời – địa lợi- nhân hòa” là điều ai ai cũng mong muốn, nhưng không phải lúc nào thời tiết cũng đẹp cho dù đã được dự báo thời tiết vậy nên hãy chuẩn bị phương án dự phòng cho các tình huống xấu.
